Begroting 2021 – eerste termijn

 Hoop is de droom over een veilige morgen

Voorzitter, in het jaar 2020 dat naar het einde spoedt, is er veel veranderd. We kregen te maken met het Corona virus, dat eigenlijk het maatschappelijk leven op zijn kop zette en nog steeds zet. Dit virus heeft inmiddels gezorgd voor velerlei vormen van treurnis binnen de gezinnen in onze gemeente. Zo zijn er inwoners, die ontslagen zijn of geconfronteerd zijn met arbeidstijdverkorting dan wel langdurige ziekte door het coronavirus. Daarnaast hebben bij de voedselbank zich veel meer gezinnen aangemeld, die het inmiddels niet meer breed hebben, of zeg maar gerust; armlastig zijn. De fractie van EVA stelt u voor een gedeelte van de vergoeding van de verkoop van de aandelen van ENECO te gebruiken voor het verlichten van de lasten van specifiek die getroffen gezinnen. Welke modus wij hiervoor gebruiken, kunnen we bespreken, maar een suggestie zou kunnen zijn 130 % van het bijstandsniveau. Maar uiteraard zouden we wel als fractie willen dat we allen hiervoor open staan. Eveneens kan worden gedacht aan het beschikbaar stellen van budget aan de Voedselbank vanuit het uitgespaarde bedrag wat betreft het begrotingsdiner en de excursie. Graag horen wij uw mening.

DE FINANCIEN

In een persbericht van 17 september 2020 werd er door het college op gewezen dat bij tegenvallende onvoorziene ontwikkelingen teruggevallen kan worden op een pot van 28 miljoen aan weerstandsvermogen. In hetzelfde bericht werd aangegeven dat – als het helemaal moet – de gemeente binnen de wettelijke regelingen de gemeentelijke belastingen kunnen worden verhoogd met zo’n 5 miljoen euro. Vraag van de fractie van EVA is of het dan wel nodig is het maximale percentage van 2,2 % inflatiecorrectie voor de onroerendezaakbelasting voor 2021 voor te stellen, alsmede 4,8 % voor de afvalstoffenheffing en 2,1 % aan rioolbelasting. Daar komt bij dat het rijk in het kader van de coronacrisis over de brug komt met 566 miljoen voor de gemeenten teneinde de gemiste inkomsten goed te maken en om de extra uitgaven te kunnen betalen. Ook de opschalingskorting voor de komende 2 jaar is geschrapt door het rijk. Dit betekent voor het komende jaar een extra bedrag van 224.000.00 euro. Al eerder werd in deze raad een pleidooi gehouden om een deel van de reserves te gebruiken ten behoeve van onze inwoners. De fractie van EVA wil dit pleidooi nogmaals onder de aandacht brengen.

MOET NEDERLAND VAN HET GAS AF

In 2015 werd het klimaatverdrag van Parijs getekend. Voor minder CO2-uitstoot moeten alle huizen van het gas af. Vooral voor oudere woningen wordt dit een kostbare zaak. Er dient dan ook geen enkele verplichting opgelegd te worden om van het gas af te gaan. In nieuw te bouwen wijken kunnen woningen voorzien worden van alternatieve energiebronnen. Daarom pleit de fractie van EVA op dit moment nog geen onomkeerbare stappen te zetten. Gas kan worden afgekoppeld wanneer er een volwaardig, betaalbaar en betrouwbaar alternatief is zoals aardwarmte of waterstof. Bij de laatste variant kunnen de gasbuizen overigens opnieuw worden gebruikt, waardoor eerder gedane investeringen toch nog waarde hebben. De fractie van EVA heeft van de portefeuillehouder begrepen dat hij daar net zo over denkt. Is dat niet het geval dan horen wij dat graag. De verdere plannen staan in de nog te schrijven RES 1.0, waarvan de fractie nu al wel kan aangeven dat deze alleen door de raad zouden moeten vastgesteld als eerst ook onze inwoners betrokken worden via een op te zetten participatieproject. Een financiële onderbouwing mag uiteraard niet ontbreken!

DE JEUGDZORG TEKORTEN

De Service Organisatie Jeugd – verantwoordelijk voor de inkoop van de zorg bij hulpverleners – kampt voortdurend met grote tekorten. Deze zomer kwam het bericht dat de serviceorganisatie 11,6 miljoen euro te kort komt. Er is voorlopig een begrotingswijziging aan de gemeenten voorgelegd van 6,6 miljoen, die voor rekening van de gemeenten komt. Een vorm van ongebreidelde zorg, zoals een onderzoeker dit noemt. Er dient een gezonde balans te worden gevonden tussen goede voorzieningen en een gezond financieel beleid. Hiertoe is de omdenknotitie in gang gezet. Deze bevat een aantal maatregelen die tot nu toe niet zijn ingevoerd. De notitie heeft een grote impact op de kostenontwikkeling. De fractie van EVA is van mening dat op deze weg dient te worden voortgegaan. Er moet gekozen worden welke zorg we nu precies willen bieden. Een van de uitgangspunten daarbij is, dat het normaal is dat er bepaalde dingen worden opgelost in het gezin, omdat het gebruikelijke zorg is. Huiswerkbegeleiding en examentraining behoren niet onder de jeugdzorg te vallen. Verder kunnen er ook problemen bij het onderwijs en de sportclub thuishoren en niet bij jeugdzorg. Om grip op de financiën te krijgen kan worden afgesproken dat hulpverleners aan de bel trekken wanneer driekwart van het budget is verbruikt en voor verdere voortgang toestemming nodig is van de gemeente. Ook zou aan de looptijd van de behandeling een grens gesteld kunnen worden dan wel een regelmatige herindicatie als verplichting opgenomen kunnen worden. De omdenknotitie legt een basis om de groei van de jeugdzorg te veranderen. Wij gaan graag op deze weg verder. Buiten kijf staat dat het kind, dat het echt nodig heeft, niet de dupe mag worden.

HET GRONDSTOFFENBELEIDSPLAN

De gemeente zet in op het stimuleren van het scheiden van grondstoffen en deze hoogwaardig te recyclen, het verminderen van de hoeveelheid restafval en het realiseren van een kostenreductie. De hoeveelheid restafval moet worden teruggedrongen naar 30 kilogram per inwoner per jaar in 2025. Deze doelstelling zal niet op korte termijn worden behaald, zo deze al ooit behaald wordt; onze fractie is daar sceptisch over. Maar onze fractie is wel van mening dat hard moet worden gewerkt aan een beter resultaat door met een financiële prikkel het afval beter te scheiden. Er moet onderscheid komen tussen degene die niet meedoet en degene die wel zijn steentje bijdraagt. Onze fractie heeft altijd gepleit voor een recycletarief. De vervuiler betaalt en de niet-vervuiler wordt beloond. Het uitwerken van een aantal scenario’s op basis van de voorgestelde koers kunnen wij steunen.

In dit verband namen wij onlangs kennis van het plastic scheiden bij de AVR door nascheidingsinstallaties. Betoogd werd dat nascheiding de toekomst had en dat de huidige manier van inzamelen- zoals in onze gemeente geschiedt achterhaald is. Ridderkerk en Barendrecht maken eveneens gebruik van nascheiding. In onze gemeente zou het de weg vrij kunnen maken voor het ophalen en verwerken van gft-afval. Het schijnt zo te zijn dat met nascheiding minder restafval over blijft. In studies worden er kilo’s genoemd. EVA is van mening dat het zeer aan te raden is om een keer een excursie naar de AVR te plannen.

GLASCONTAINERS

Met name voor ouderen is het een opgave om lege flessen naar de glascontainers te brengen, bijv. naar het winkelcentrum De Schoof. Voor een nog betere scheiding van de afvalstroom zou de fractie van EVA graag onderzocht zien of het aantal glascontainers – verspreidt over diverse locaties in de gemeente – kan worden uitgebreid.

GEMEENTELIJK RIOLERINGSPLAN

Nabij de Onderdijkse Rijweg zouden volgens de planning en enkele inwoners ter voorbereiding van rioleringsplannen een aantal “eeuwenoude” veel zuurstof leverende bomen verwijderd worden. Bomen nog uit de tijd van de tuinderijen. Hoe gaat het vervangingsplan voor dit verlies er uitzien?

INHAALSLAG PLANTEN VAN 500 BOMEN

Het is onze fractie niet bekend welke criteria gelden om als locatie geschikt te zijn voor het planten van de bomen. Wellicht is het een idee om de portefeuillehouder vanuit de Raad – en wellicht inwoners – te voeden met ideeën. Bijv. in de Thorbeckestraat zijn alweer enige tijd bomen gekapt, maar tot op heden liggen de plantsoentjes er verlaten bij.

SOCIALE WONINGBOUW

Er zijn nauwelijks betaalbare woningen in Hendrik-Ido-Ambacht. Dit is een veel gehoorde opmerking vanuit onze inwoners. Zoals bekend komt er tegenover de Schoof een aantal sociale huur-en koopwoningen. Ook in de Oranjebuurt komen er 120 sociale woningen terug ten overstaan van 83 te slopen woningen. Bij een gehouden onderzoek scoorde onze gemeente slecht bij de kans van slagen om een huis te vinden, nl. 1,1 % tegen het landelijk gemiddelde van 8,5 %. De fractie van EVA pleit ervoor om bij vrijkomende locaties (denk hierbij bijv. aan de Meanderschool aan de Witte de Withstraat en SOL De Bron aan de Admiraal de Ruyterlaan) hier eveneens sociale woningen te realiseren.

De fractie van EVA is een voorstander van levensloopbestendig bouwen en wonen. Onze fractie gaat ervan uit dat dit onderwerp volop de aandacht krijgt bij de projectontwikkeling van de nieuwbouw in onze gemeente. In de bouwwereld en bij de woningcorporaties wordt voldoende kennis op dit terrein aanwezig geacht.

VERKEERSVEILIGHEID

Zoals bekend zijn op de Laan van Welhorst – nabij de rotondes – met name door te hard rijden diverse ongelukken gepasseerd. Dit heeft naar de inzichten van onze fractie alles te maken met het rijgedrag van de weggebruikers en niet met de weg zelf. Natuurlijk willen we als gemeente hier paal en perk aan stellen. Om het rijgedrag af te remmen zouden rotondeplateaus toegepast kunnen worden. Een verhoging, die op enkele meters voor de werkelijke rotonde begint, zorgt er voor dat moet worden afgeremd. Ook de Rietlaan zou voor deze plateaus in aanmerking kunnen komen bij de locatie waar de straten op deze laan aansluiten.

GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING DRECHTSTEDEN

De fractie heeft kennisgenomen van de motie van de gemeenteraad van Dordrecht.

Loskoppeling van het sociaal Domein. Er staan meer wijzigingen op stapel. De fractie van EVA is van mening dat de samenwerking moet blijven bestaan en dat de verantwoordelijkheid moet blijven liggen waar deze behoort, nl bij de Raden.

HET PREVENTIEPLAN SOCIAAL DOMEIN

Het preventieplan zien wij positief tegemoet. Vooral het zo veel mogelijk volwaardig deelnemen aan de maatschappij van onze inwoners spreekt onze fractie aan. Er is nog nadere uitwerking noodzakelijk.

De fractie wil het college en het ambtelijk apparaat bedanken voor het beantwoorden van onze vragen in eerste termijn. Het coronavirus heeft ervoor gezorgd dat op een andere wijze dan we als raad gewend waren vergaderd moest worden. Het was technisch niet altijd makkelijk maar door de inzet van onze griffier is het altijd gelukt. Waarvoor complimenten.

Tot slot, voorzitter

Ik begon deze Algemene beschouwingen met de woorden ‘Hoop is de droom over een veilige morgen’.

De fractie hoopt dat we met elkaar deze roerige tijd in gezondheid doorkomen, we wensen daarbij hen die besluiten moeten nemen in de samenleving om die draaiende te houden veel wijsheid. En hen die geconfronteerd zijn met het Coronavirus heel veel sterkte.